راستی صداهای شهرهای بزرگ را میشنوید؟ بعضی از این صداها معمولی نیستند، آنها همان قاتلان پر سروصدا ولی خاموش این ابرشهرها هستند که حالا تبدیل به یک بحران شدهاند. آلودگی صوتی مثل آلودگی هوا گریبان شهروندان را گرفته و تنها تفاوتش این است که کسی متوجه آن نیست. حجم صدا در برخی شهرهایمان آنقدر بلند است که صدای گوشنواز کمتر شنیده میشود. حالا صداهای مختلف از خودروهایی که با هزار و یک شکل از کنارتان میگذرند تا قارقار موتورسیکلتهای عجیب و غریب، از مرز شنواییتان رد میشوند و بر روح و روانتان میکوبند. با ما همراه شوید تا به شما بگوییم که چطور گوشتان را از این آلودگی نجات دهید.
گوشبندها ناجیان شماهستند
درست است که شما در شهری زندگی میکنید که آلودگی صوتیاش از بعضی شهرهای دیگر بیشتر است، اما یادتان باشد که به غیر از آلودگی صوتی، قرارگرفتن در معرض صداهای بلند هم باعث آسیبدیدن دائمی شنواییتان میشود. اگر در محیط پرسروصدا کار میکنید هر روز گوشبند بزنید.
انتخاب محل زندگی مناسب
آلودگی صوتی زاییده زندگی مدرن است، برای همین در شهرهای پرجمعیت بیشتر با این مشکل روبهرو هستیم. به این علت توصیه میشود که از زندگی و سکونت در نزدیکی کارخانهها، اتوبانها و خیابانهای پرتردد، فرودگاهها و ریلهای راهآهن دوری کنید یا هنگام ساخت خانه، از عایقهای صوتی استفاده کنید.
کنار گذاشتن عادات ناپسند
استفاده بیش از حد معمول از موتورسیلکت و خودرو، باعث گسترش آلودگی صوتی میشود. البته عادتهای ناپسند برخی از انسانها را هم نباید نادیده گرفت؛ مانند استفاده از بوق خودرو برای سلام و احوالپرسی یا استفاده از بوق به جای در زدن و یا ویراژ دادن و انجام حرکات نمایشی با خودرو. به غیر از این موارد، گوشکردن به موسیقی با صدای بلند هم یکی دیگر از منشأهای آلودگی صوتی است که انسان به دست خود ایجاد میکند.
لطفا مجوز معاینه فنی بگیرید
اگر انسانها هنگام استفاده از وسایل نقلیه شخصی خود نکاتی را رعایت کنند، بهطور حتم از میزان آلودگی صوتی شهرها کاسته خواهد شد. برای نمونه، گرفتن معاینه فنی برای خودرو و موتورسیکلت، حرکت با سرعت مناسب و استفاده از وسایل نقلیه عمومی میتواند کاهش آلودگی صوتی را به همراه داشته باشد.
از محلهای آلوده دوری کنید
ساکنان همه کلانشهرها با مشکل آلودگی صوتی روبهرو هستند، برای همین تنها راه کمترکردن آسیبها، پرهیز از عبور و مرور در مناطقی است که آلودگی صوتی بیشتری دارند. تا حد امکان از تردد در مناطقی که میزان آلودگی صوتی بالایی دارند، اجتناب کنید یا هنگام عبور از این مناطق از گوشیهای مخصوص استفاده کرده و شیشههای خودروی خود را بالا بکشید.
مراقب سردردهای میگرنی باشید
افرادی که با سردردهای میگرنی دست و پنجه نرم میکنند، باید آلودگی صوتی را بیشتر جدی بگیرند؛ چراکه سروصدای زیاد باعث میشود بیماری آنها عود کند. این افراد باید مایعات بیشتری مصرف کرده و فعالیتهای بدنی خود را افزایش دهند. درصورت تشدید سردرد، آنها میتوانند در محیطی ساکت و کمنور از میزان سر درد خود کم کنند.
به پارک و کوهستان بروید
برنامه هفتگی خود را طوری تنظیم کنید که بتوانید چندساعتی را به پارک رفته یا به کوهنوردی بپردازید. پیادهروی در پارک یا کوهپیمایی میتواند مقداری از فشارهای عصبی شما بکاهد.
چند دقیقه سکوت کنید
اگر جزو آن دسته از آدمها هستید که در طول روز بیشتر از ۸ ساعت کار میکنند، بهتر است این پیشنهاد را عملی کنید. در طول زمان کاری خود برای ۱۰ دقیقه هم که شده، به محل ساکت و کمنوری بروید و به روح و روانتان استراحت بدهید. زندگی در کلانشهرها و ساعات کاری زیاد در کنار آلودگی صوتی، تأثیر مخربی روی انسان میگذارد.
زنان باردار بیشتر مراقب باشند
آلودگی صوتی در کلانشهرها باعث تولد نوزادان زودرس میشود، چراکه جنین هم قادر به شنیدن صداهای اطراف خود است و میتواند به آنها واکنش نشان دهد، برای همین زنان باردار باید از مکانهایی که آلودگی صوتی دارند، دوری کنند. آلودگی صوتی روی ارگانها و سیستم اعصاب مرکزی جنین که در حال رشد است، تأثیر میگذارد.
نوسازی خودرو را جدی بگیرد
فرسودهبودن خودروها باعث میشود که صدای تولیدیشان افزایش یابد. اگر خودروهای قدیمی با جدید جایگزین شوند علاوه بر کاهش آلودگی هوا، میزان صدای مزاحم تولیدی هم کاهش مییابد.
80 دسیبل صدا در بدنه بیشتر بزرگراههای شهرهای بزرگ کشور وجود دارد. این در حالی است که در فاصله چندمتری از بزرگراه، منازل مسکونی ساخته شده است. تراز صدا در مناطق مسکونی 55 دسیبل است و میزان تراز صدا در بدنه بزرگراهها ۲۵ دسیبل از حد مجاز مناطق مسکونی بالاتر است.
76 درصد مراکز درمانی شهرهای بزرگ مثل تهران دارای آلودگی صوتی بالاتر از حد مجاز هستند. کارشناسان بارها هشدار دادهاند که مراکز درمانی به دلیل میزبانی از بیماران مختلف به هیچ وجه نباید درمعرض این نوع آلودگی قرار داشته باشند.
32 درصد مراکز آموزشی شهرهای بزرگ با معضل آلودگی صوتی مواجه هستند. برپایه آمار تحلیلشده توسط شرکت کنترل آلودگی هوا، حدود ۴۲۰ مرکز آموزشی تهران در شرایط بحرانی آلودگی صوتی قرار دارند.
آلودگی صوتی چه بلایی سر ما میآورد؟
از سکته قلبی تا سقط جنین
گفتیم که خطرهای آلودگی صوتی کمتر از آلودگی هوا نیست، آن هم با زندگی در ابرشهرهایی که اوضاع سروصدایشان هر روز بحرانیتر میشود. اینها سادهترین و ملموسترین عارضههایی به حساب میآیند که صدای آزاردهنده برای انسان به ارمغان میآورد.
اثرهای بالینی
از اثرات نامطلوب ترازهای صوتی روی انسان میتوان به سردرد، سرگیجه، سوءهاضمه، یبوست، زخممعده و روده، خارش و آلرژی پوستی، ناراحتیهای عصبی، تنگی عروق، افزایش فشار خون، سکته قلبی و اختلال در روند خواب اشاره کرد.
تأثیر بر خواب
الگوی خواب به ۵ مرحله تقسیم میشود که اصطلاﺣا به مراحل صفر تا 4معروف است. مرحله صفر مرحله بیداری و مرحله4 عمیقترین قسمت خواب محسوب میشود. برای جلوگیری از بروز اثرهای منفی روی مرحله عمیق خواب نباید تراز صدا بالا باشد.
اثرات روحی و روانی
یکی از بزرگترین عوامل ایجادکننده اضطراب در افراد سروصداست. مواجهه زیاد با تراز صدای بالا باعث ایجاد عصبانیت و تحریک فرد میشود. اعتقاد پزشکان بر این است که سروصدا یکی از عوامل مستقیم بیماریهای روحی است.
تأثیر روی نوزادان
سروصدا میتواند یکی از عوامل سقط جنین باشد. سروصدا باعث استرس مادران میشود. این استرس رگهای رحم را که مسئول تهیه مواد غذایی و اکسیژن به جنین هستند منقبض میکند؛ لذا نوزادان اغلب با کاهش وزن به دنیا میآیند.
اختلال در مکالمات
تداخل صدا با مکالمات، منجر به درصد گستردهای از ناتوانیهای انسان مانند کاهش تمرکز، کاهش دقت، کاهش اعتماد به نفس، عصبانیت، پایینآمدن قدرت ادراک و مشکلاتی درباره ارتباطات انسانی میشود.